Ο πρώτος τύπος θεσμοθετημένης μοναστηριακής βιβλιοθήκης δεν αποκλείεται να ήταν μια κόγχη σε εξωτερικό τοίχο κτίσματος της μονής, που έβλεπε όμως σε περίοπτη στοά, το κοινώς αποκαλούμενο armarium commune ή commune armarium claustri. Η κόγχη αυτή (κοινή βιβλιοθήκη), στην οποία ενίοτε ενσωματωνόταν ξύλινη επένδυση που άλλοτε ασφάλιζε και άλλοτε όχι, ήταν κατασκευασμένη συχνότατα μεταξύ του Συνοδικού και της πύλης της εκκλησίας και περιείχε περισσότερα από ένα αντίγραφα λειτουργικών και άλλων σχετικών βιβλίων, που είχαν να κάνουν με το τυπικό της συγκεκριμένης κοινοβιακής κοινότητας. Τα βιβλία αυτά έμειναν στη μοναστηριακή παράδοση ως communes libri. Μια τέτοια βιβλιοθήκη, που διατηρείται σε άριστη κατάσταση έως σήμερα, μπορεί να δει κανείς στη Μονή Φόσσα Νουόβα του τάγματος των Κιστερκιανών, στην περιοχή της Κεντρικής Ιταλίας, καθώς οι κόγχες που είχαν κατασκευαστεί στον τοίχο που έβλεπε στη στοά του αββαείου Λα Γκαρντ-Ντιέ (ιδρύθηκε από τον Ομπαζίν γύρω στο 1150) κατεδαφίστηκαν μόλις το 1984. Κόγχες διαφόρων διαστάσεων για την ενσωμάτωση βιβλιοστασίων πρέπει να χρησιμοποιούνταν και παλαιότερα, πριν από τον 7ο αιώνα δηλαδή, όμως ούτε αρχαιολογικά ευρήματα ούτε γραπτές αναφορές διαθέτουμε που να το πιστοποιούν. Αντίθετα, η χρήση τέτοιων θηκών για βιβλία επιβεβαιώνεται από ευρήματα σε πολλά μοναστηριακά κέντρα της Αγγλίας από τον 12ο αιώνα, όπως στο Μονκ Μπρέττον, στο αββαείο του Λίλλεσαλ και στη Μονή Ντράιμπουργκ του τάγματος του Πρεμοντρέ, γεγονός που μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι η εν λόγω κόγχη ασφαλιζόταν με δύο φύλλα, ενώ ένα οριζόντιο ράφι πολλαπλασίαζε τη χωρητικότητα (Αρχιτ., 232).