Ο Αφθόνιος, διάσημος ρητοροδιδάσκαλος του 4ου αιώνα μ.Χ., γεννημένος στην Αντιόχεια, μαθήτευσε κοντά στον Λιβάνιο και αργότερα δίδαξε ρητορική στην Αθήνα.

Το μοναδικό σωζόμενο έργο του, τα Προγυμνάσματα, αποτελεί πηγή για την αρχιτεκτονική οργάνωση της βιβλιοθήκης του Σεραπείου στην Αλεξάνδρεια, την οποία μάλιστα επισκέφθηκε προσωπικά. Ο Αφθόνιος μιλάει για σηκούς εκατέρωθεν στοών και για ταμεία γεμάτα βιβλία, δηλαδή μικρά δωμάτια που έβλεπαν στις στοές εν είδει βιβλιοστασίων, προσιτά τοις φιλοπονούσιν φιλοσοφείν (Αφθόνιος, Προγ., ΙΙ, 47). Η βιβλιοθήκη βέβαια του Σεραπείου ενδέχεται να λειτούργησε με πρωτοβουλία του Πτολεμαίου Γ΄ και λόγω του ζωηρού ενδιαφέροντος που έδειξε για την απόκτηση αρχαίων κειμένων.

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. Ι, Αθήνα, Κότινος, 2002, σ. 174, 235.