Ο Μιχαήλ Χωνιάτης, αδελφός του Νικήτα Χωνιάτη, έζησε γύρω στα 1138-1222, υπήρξε μαθητής του Ευστάθιου στην Κωνσταντινούπολη και εργάστηκε στη γραμματεία του Πατριαρχείου. Το 1182 του ανατίθεται η Αρχιεπισκοπή Αθηνών, στην οποία εργάστηκε συμβάλλοντας στην πνευματική και κοινωνική ευημερία των πιστών. Πέρα από τα ποικίλα συγγράμματά του μας κληροδότησε σημαντικό αριθμό Επιστολών με μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον (Κολοβού, Μιχ.).

Συγκρότησε πλούσια βιβλιοθήκη, είτε αγοράζοντας κώδικες, είτε από δώρα, είτε αντιγράφοντας ο ίδιος χειρόγραφα. Και καθώς κατοικούσε με την ιδιότητα του αρχιεπισκόπου στην Ακρόπολη, δεν αποκλείεται η βιβλιοθήκη αυτή να στεγαζόταν στον Παρθενώνα, που την εποχή εκείνη είχε μετατραπεί σε ναό της Παναγίας της Αθηνιώτισσας (Λάμπρος, Περ.). Όταν οι Φράγκοι κατέλαβαν την Αθήνα, το 1205, φαίνεται ότι η βιβλιοθήκη του διασκορπίστηκε. Σε μια επιστολή του περιγράφει με ειρωνεία τη βαρβαρότητα των κατακτητών, δηλαδή, των Σταυροφόρων και των Φράγκων: μάλλον γάρ όνος λύρας και κάνθαρος μύρον αισθήσοντας ή ούτοι αρμονίας και λόγου χάριτος (Βιβλ. ΙΙΙ, 318-321).