Ιωάννης Σκυλίτσης

Ο Ιωάννης Σκυλίτσης είναι ένας από τους σημαντικότερους βυζαντινούς χρονογράφους. Έζησε στα τέλη του 10ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη. Το έργο του με τον τίτλο «Σύνοψις Ιστοριών» αποτελεί μια καταγραφή γεγονότων και συμβάντων που αρχίζουν από την περίοδο της βασιλείας του Μιχαήλ Ραγγαβέ, το έτος 811, και φτάνουν μέχρι το τέλος της βασιλείας του Κωνσταντίνου Μονομάχου, το έτος 1055.

Για το πρόσωπό του γνωρίζουμε μόνο όσα ο ίδιος στο έργο του μας αναφέρει. Είχε ανέλθει σε υψηλά κυβερνητικά αξιώματα, όπως αυτό του κουροπαλάτη και του δρουγγαρίου της βίγλας. Οπωσδήποτε ήταν άνθρωπος μορφωμένος και μάλιστα είχε ιδιαίτερη άποψη για την ευθύνη του ως ιστορικού συγγραφέα.

Θέλει να παραδώσει στους αναγνώστες και ακροατές των γραφομένων του ένα ιστορικό έργο απαλλαγμένο από προσωπικές εμπάθειες, ανακρίβειες, μυθεύματα και φήμες. Όμως, παρά τη δήλωσή του, μπαίνει στον πειρασμό να αναφέρει, και μάλιστα με λεπτομέρειες, υπερφυσικά φαινόμενα, χρησμούς και όνειρα, και τονίζει τη σημασία τους μέσα στη ροή και την εξέλιξη των γεγονότων.

Ο κόσμος που τον ενδιαφέρει είναι βεβαίως ο κόσμος του Βυζαντίου και το μεγαλείο της αυτοκρατορίας. Κεντρικά πρόσωπα στην αφήγησή του πάντα είναι οι βασιλείς, οι οποίοι περιστοιχίζονται από τα συγγενικά τους πρόσωπα, από αυλικούς και αξιωματούχους, ιερωμένους και λαϊκούς. Αυτοκράτορες όπως ο Θεόφιλος και η γυναίκα του η Θεοδώρα, ο Βασίλειος ο Μακεδών, ο Λέων ο Σοφός, ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, ο Νικηφόρος Φωκάς, ο Ιωάννης Τσιμισκής είναι φυσιογνωμίες που σκιαγραφούνται με ζωντανά χρώματα. Η περίοδος της εικονομαχίας, οι αποστασίες φιλοδόξων στρατηγών, οι εσωτερικές διαμάχες και ίντριγκες των αυλικών, οι επιδρομές των Αράβων στη Μικρά Ασία και τη Σικελία, των Βουλγάρων στη Θράκη και τη Μακεδονία, των Ρώσων στην ίδια την Κωνσταντινούπολη είναι γεγονότα σημαντικά που σημάδεψαν τις τύχες όχι μόνο του Βυζαντίου αλλά και της Ευρώπης και περιγράφονται με δύναμη και παραστατικότητα. Η διήγηση των γεγονότων ακολουθεί τη διαδοχική σειρά των αυτοκρατόρων.

Το κείμενο της Χρονογραφίας του Σκυλίτση μας έχει παραδοθεί με πολλά χειρόγραφα, ένα από τα οποία θεωρείται το πιο σημαντικό και για την ιδιαίτερα ιστορική του τύχη, αλλά και για το περιεχόμενό του. Βρέθηκε στο μοναστήρι του Σωτήρος του Φάρου της Μεσσήνης στη Σικελία και από εκεί ύστερα από αρκετές περιπέτειες βρέθηκε και φυλάσσεται ως σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μαδρίτης, όπου φέρει τον αριθμό vitr. 26-2. Αποτελείται από 234 περγαμηνά φύλλα, γράφτηκε στα τέλη του 12ου αιώνα και έχει 574 μικρογραφίες. Είναι το μοναδικό χειρόγραφο που έχει τόσο πλούσια εικονογράφηση μη θρησκευτικού περιεχομένου, η οποία αποτελεί μοναδική πηγή πληροφοριών για τη μελέτη λεπτομερειών του ιδιωτικού και δημόσιου βίου των Βυζαντινών. Οι μικρογραφίες παρεμβάλλονται στο κείμενο και έτσι δημιουργείται μια διπλή ανάγνωση της Χρονογραφίας μέσω του κειμένου και της εικόνας.

 

Σημειώνεται ότι οι μικρογραφίες που παρουσιάζονται στο Εικαστικό Υλικό αναπαράχθηκαν από την πανομοιότυπη έκδοση του εκδοτικού οίκου «ΜΙΛΗΤΟΣ» του έτους 2002, από τον οποίον ευγενικά παραχωρήθηκαν.

Αναφέρει: Εικόνες
Ιωάννης Σκυλίτσης, «Σύνοψις Ιστοριών».
Ιωάννης Σκυλίτσης, «Σύνοψις Ιστοριών».
Άδεια χρήσης: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (CC BY-NC-ND 4.0)
Δικαιώματα: Το λήμμα αποτελεί πρωτότυπη επιστημονική εργασία της ομάδας ανάπτυξης του ψηφιακού χώρου «Περί Βιβλιοθηκών».
Εμφανίζεται στις συλλογές:Πρόσωπα
Προβολή λιγότερων
Εικαστικό Υλικό
Προβολή λιγότερων