Μια αρχειακή βιβλιοθήκη στην Αίλια Καπιτωλίνα

Η απόφαση του Αδριανού να οικοδομήσει ένα νέο τμήμα της πόλης της Ιερουσαλήμ για να εγκαταστήσει αποικία και να ανεγείρει ναό του Υψίστου και Μεγίστου Διός πάνω από το εβραϊκό τέμενος, σύμφωνα με πολλούς αρχαίους και σύγχρονους ιστορικούς, οδήγησε σε μία νέα στάση των Ιουδαίων: στον τρίτο, κατά σειρά, πόλεμο με τους Ρωμαίους, τον αποκαλούμενο πόλεμο Bar-Kokhba, που διήρκεσε από το 132 έως το 135 μ.Χ. Μετά τη λήξη των εχθροπραξιών, εγκαταστάθηκαν στο νέο αυτό τμήμα της πόλης οι βετεράνοι της δέκατης λεγεώνας. Στο πλαίσιο της λειτουργίας αυτής της νέας ρωμαϊκής πόλης οργανώθηκε, σύμφωνα με έναν πάπυρο της Οξυρρύγχου, ένα αρχείο, στο οποίο δεν αποκλείεται να θησαυριζόταν και λογοτεχνικό υλικό.

Αναφορικά με τη συμβολή του Αδριανού στη συγκρότηση και λειτουργία βιβλιοθηκών στη Ρώμη, την Αθήνα, την Αλεξάνδρεια και την Ιερουσαλήμ, όπως κι αυτών που ιδρύθηκαν προς τιμήν του, στο Ασκληπιείο της Περγάμου από τη Φλαβία Μελιτηνή, στη Σαγαλασσό ίσως, αλλά και αλλού πιθανότατα, διαπιστώνει κανείς ότι τα στοιχεία που διαθέτουμε για τη σχέση του με τους ανθρώπους του βιβλίου είναι ελάχιστα.

Γνωρίζουμε ότι προσωπικός του γραμματέας (ab epistulis) και διευθυντής της ανακτορικής βιβλιοθήκης (a bibliothecis) χρημάτισε για μικρό χρονικό διάστημα ο Σουητώνιος, ο οποίος αποπέμφθηκε από τη θέση αυτή, όταν παραβίασε το πρωτόκολλο. Στη θέση του τοποθετήθηκε ο Λεύκιος Ιούλιος Βεστίνος, γραμματικός και δάσκαλος του Αδριανού (a studiis), ο οποίος είχε υπηρετήσει ως διευθυντής του Μουσείου της Αλεξάνδρειας. Ωστόσο, παραμένει αδιευκρίνιστο ποια ακριβώς ανακτορική βιβλιοθήκη είχε υπό την εποπτεία του ο Βεστίνος και κατά πόσον από τη θέση αυτή ήλεγχε όλες τις βιβλιοθήκες που είχαν αυτοκρατορικό χαρακτήρα.

Κατά την παραμονή του στην Αθήνα (125 μ.Χ.), εκτός από τις σχέσεις που είχε αναπτύξει με τον Ηρώδη Αττικό, ο Αδριανός καλλιέργησε φιλικούς δεσμούς με δύο ακόμη τουλάχιστον άτομα: τον Επίκτητο και τον Γάιο Αβίδιο Ηλιόδωρο από τη Συρία. Ο τελευταίος αργότερα πήρε τη θέση του ab epistulis του Αδριανού και στη συνέχεια ο αυτοκράτορας του ανέθεσε την επιμελητεία της Αιγύπτου. Ένα άλλο πρόσωπο με το οποίο πιθανότατα ο Αδριανός συνήψε φιλικές σχέσεις στην Αθήνα ήταν ο φιλόσοφος Σεκούνδος (Secundus), ο «σιωπηλός φιλόσοφος» και δάσκαλος του Ηρώδη. Ένας μύθος δημιουργήθηκε μάλιστα γύρω από τη συνάντηση του Αδριανού με τον Σεκούνδο, καθώς ο φιλόσοφος αρνήθηκε να παραβεί τον όρκο σιωπής για χάρη του Αδριανού και του παρέδωσε μόνο γραπτές απαντήσεις στις ερωτήσεις του.

 

Κ.Σπ. Στάικος, Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό, τόμ. II, Αθήνα, Κότινος, 2005, σ. 264265.

 

 

Ιστορικό πλαίσιο: Αρχαιότηταsemantics logo
Τόπος ίδρυσης: Ιερουσαλήμsemantics logo
Τόπος λειτουργίας: Ιερουσαλήμsemantics logo
Χρόνος ίδρυσης: 2ος αι. μ.Χ.
Αναφέρει: Πρόσωπα
Αδριανός, αυτοκράτορας
Φλαβία Μελιτηνή, χορηγός
Βιβλιοθήκες
Η Βιβλιοθήκη του Ασκληπιείου στην Πέργαμο
Εικόνες
Αδριανός.
Προτομή του Ηρώδου του Αττικού του 2ου αι. μ.Χ.
Σημειώσεις: Η Αίλια Καπιτωλίνα βρισκόταν στην περιοχή της Ιερουσαλήμ.
Άδεια χρήσης: Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (CC BY-NC-ND 4.0)
Δικαιώματα: Το λήμμα αποτελεί πρωτότυπη επιστημονική εργασία της ομάδας ανάπτυξης του ψηφιακού χώρου «Περί Βιβλιοθηκών».
Εμφανίζεται στις συλλογές:Βιβλιοθήκες
Προβολή λιγότερων