Ο Αυρήλιος Αμβρόσιος, που γεννήθηκε το 339/40 (ή το 333/4) στους Τρεβήρους, είχε αριστοκρατικές καταβολές και είναι ο πρώτος Λατίνος εκκλησιαστικός συγγραφέας που είχε χριστιανούς γονείς. Σπουδάζει αρχικά στη Ρώμη, διακρίνεται για τη ρητορική του δεινότητα και ακολουθεί πολιτική σταδιοδρομία. Νέος ακόμη αναλαμβάνει κυβερνήτης της Αιμιλίας και της Λιγυρίας στο Μιλάνο. Το 374 μ.Χ. επιχειρεί να επαναφέρει την τάξη κατά τη διένεξη μεταξύ αρειανών και ορθοδόξων όσον αφορά την εκλογή ενός κοινά αποδεκτού επισκόπου στα Μεδιολάνα, με αποτέλεσμα να εκλεγεί ο ίδιος, ενόσω δεν είχε ακόμη βαπτιστεί. Στα εκκλησιαστικά του καθήκοντα τον μυεί ένας καλός γνώστης του πλατωνισμού, ο Σιμπλικιανός, και μολονότι παραμένει σταθερός οπαδός της Συνόδου της Νίκαιας, κατορθώνει να πάρει με το μέρος του το σύνολο του κλήρου, δηλαδή και τους αιρετικούς. Ο Αμβρόσιος υπήρξε ένας ηγέτης της Εκκλησίας, καθώς υπερασπίστηκε την ανεξαρτησία της σε μία εποχή που δεν είχε οικονομική εξάρτηση από την πολιτεία, και κατόρθωσε να αντιταχθεί σε κάθε είδους παρέμβαση. Ξεπέρασε το σχίσμα που προκάλεσαν οι αρειανοί, παραγκώνισε τους ειδωλολάτρες και υπερασπίστηκε την ελεύθερη γνώμη της Εκκλησίας ακόμη και απέναντι στον αυτοκράτορα.
Διέθετε στέρεα κλασική παιδεία, διάβαζε χωρίς κόπο ελληνικά και ήταν έτσι εξαιρετικά ενημερωμένος σε ό,τι αφορούσε τον χώρο της φιλοσοφίας. Στις αναγνώσεις του περιλαμβάνεται ο Πλωτίνος, ο Πορφύριος, ο πυθαγόρειος Σέξτος και πολλά από τα πλατωνικά έργα. Στα νεανικά του χρόνια έγραψε το και από την επισκοπική του θέση συνέχισε να μελετά τις θεολογικές και ερμηνευτικές βάσεις που παρέχουν οι ελληνικές πηγές: ο Φίλων, ο Ωριγένης και ο Μέγας Βασίλειος. Από τους Λατίνους συγγραφείς αρέσκεται να διαβάζει τον Κικέρωνα, από τους ρητορικούς λόγους του οποίου αντλεί υλικό για τις ομιλίες του, και τον Βιργίλιο, ενώ γνωρίζει οπωσδήποτε και το De Platone του Απουλήιου.
Η ικανότητα του Αμβρόσιου να προσδώσει μη επιλήψιμη μορφή, από δογματικής πλευράς, σε αμφισβητούμενα κείμενα συνέβαλε αποφασιστικά στο να συνεχίζουν να μελετώνται ο Πλωτίνος και ο Φίλων. Ο Αυγουστίνος επηρεάστηκε βαθύτατα από τη σκέψη του Αμβρόσιου, κυρίως από τη γνώση του γύρω από τον πλατωνισμό και από την αλληγορική ερμηνεία στην Παλαιά Διαθήκη (Βιβλ. ΙV, 31-32).